ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ

Τα βλαστικά κύτταρα του οµφαλίου λώρου είναι αρχέγονα αδιαφοροποίητα κύτταρα που χαρακτηρίζονται από τη δυνατότητα της αναγέννησης και της διαφοροποίησης προς πολλούς κυτταρικούς τύπους του οργανισμού.

 

 Οι βασικές κατηγορίες βλαστικών κυττάρων που απομονώνονται από τον οµφάλιο λώρο είναι τα παρακάτω:

• Τα αιµοποιητικά βλαστικά κύτταρα του οµφαλοπλακουντιακού αίµατος, που µπορούν να χρησιµοποιηθούν ως αιµοποιητικό µόσχευµα εναλλακτικά του µυελού των οστών για την ανασύσταση του αιµοποιητικού συστήµατος.
• Τα µεσεγχυµατικά βλαστικά κύτταρα του οµφαλοπλακουντιακού περιαγγειακού ιστού και της ζελατινώδους ουσίας του Wharton, που µπορούν να χρησιµοποιηθούν υποστηρικτικά για την αναγέννηση, αποκατάσταση ή επανόρθωση κατεστραµµένων ιστών και οργάνων.

 

Το οµφαλοπλακουντιακό αίµα συλλέγεται από τη φλέβα του οµφαλίου λώρου αµέσως µετά τον τοκετό και αφού το έμβρυο αποκοπεί από αυτόν.

Η συλλογή του αίµατος δεν επιβαρύνει καθόλου τη διαδικασία του τοκετού και είναι η ίδια τόσο στο φυσιολογικό τοκετό όσο και στην καισαρική τοµή.

Το αίµα µεταφέρεται σε ειδική συσκευασία που προστατεύει το περιεχόµενο από την ακτινοβολία και τις µηχανικές φθορές.  Με ειδικές θερµοστατικές γέλες διατηρείται η θερµοκρασία σταθερή µέχρι τη µεταφορά στο εργαστήριο.

 

 Το δείγµα ταυτοποιείται µε ένα µοναδικό κωδικό. Η επεξεργασία ξεκινά µε την παραλαβή του δείγματος στα εργαστήρια. Αποµονώνεται το κλάσµα του αίµατος που περιλαµβάνει τα βλαστικά κύτταρα.

Οι εργαστηριακοί χώροι είναι διαβαθµισµένης καθαρότητας, σύµφωνα µε τις οδηγίες της Ε.Ε.

 

Η γέλη Wharton είναι µια ζελατινώδους σύστασης ουσία που περιβάλει τα τρία αγγεία του οµφαλίου λώρου. Αποτελεί σηµαντικότατη πηγή µεσεγχυµατικών βλαστικών κυττάρων. Η φύλαξη της γέλης από 6-7 cm του οµφαλίου λώρου είναι αρκετή.  Τα κύτταρα της γέλης διατηρούν όλες τις ιδιότητες των βλαστικών κυττάρων.

 

Τα μεσεγχυματικά βλαστικά κύτταρα μπορούν να πολλαπλασιαστούν, να καλλιεργηθούν και να διαφοροποιηθούν προς:

• Οστεοβλάστες, για κατάγµατα οστών και οστεοπόρωση
• Χονδροκύτταρα, για κακώσεις χόνδρων και οστεοαρθρίτιδες
• Λιποκύτταρα, τα οποία συνθέτουν λιπώδη ιστό και µπορούν να βοηθήσουν σε καρδιαγγειακές παθήσεις όπως το έµφραγµα του µυοκαρδίου και η καρδιακή ανεπάρκεια)
• Νευρικά κύτταρα για νευρώνες και νευρογλοιακά για πιθανή µελλοντική θεραπεία παθήσεων του κεντρικού νευρικού συστήματος, όπως οι κακώσεις του νωτιαίου µυελού, η νόσος Parkinson, η Alzheimer, τα εγκεφαλικά επεισόδια. Τα κύτταρα αυτά µπορούν να διαφοροποιηθούν και προς ηπατοκύτταρα και παγκρεατικά κύτταρα για µελλοντική χρήση σε ασθένειες όπως η κίρρωση, η ηπατική ανεπάρκεια και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου Ι.

 

 Από το 1988 το αίµα του οµφαλίου λώρου χρησιµοποιείται για τη θεραπεία σοβαρών ασθενειών. Ωστόσο, η έρευνα πάνω στα βλαστικά κύτταρα είναι ραγδαία, ώστε ο αριθµός των νοσηµάτων που µπορούν να αντιµετωπιστούν µε τη χρήση τους αυξάνεται συνεχώς.

 

Τρέχουσες θεραπευτικές εφαρμογές αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων:  

Λευχαιµίες, λεµφώµατα και άλλες κακοήθειες του αιµοποιητικού συστήματος

 

Τρέχουσες θεραπευτικές εφαρμογές αρχέγονων μεσεγχυματικών κυττάρων:

Αναγέννηση δέρματος, αναγέννηση χόνδρων, αναγέννηση συνδέσμων, αναγέννηση νευρικού ιστού, αντιμετώπιση κακοηθειών συμπαγών ιστών, αντιμετώπιση προβλημάτων απορριψιμότητας μοσχευμάτων άλλων οργάνων, μειώνοντας την ανοσοαπόκριση του οργανισμού.

 

Κλινικές εφαρμογές αρχέγονων κυττάρων υπό έρευνα:

•  Εγκεφαλικοί τραυµατισµοί
• Κεντρική παράλυση
• Σακχαρώδης διαβήτης τύπου Ι και τύπου ΙΙ
• Καρδιακές Νόσοι

 

Τράπεζες Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος

Ιδιωτικές: Το κάθε μαιευτήριο συνεργάζεται με συγκεκριμένη τράπεζα φύλαξης ομφαλοπλακουντιακού αίματος. Η φύλαξη είναι οικογενειακή αποκλειστικά και έχει ένα συγκεκριμένο χρηματικό κόστος.

Δημόσια: Υπάρχει μια και μοναδική, το ΙΙΒΕΑΑ (Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών). Στη Δημόσια τράπεζα, το ομφαλοπλακουντιακό αίμα δωρίζεται για δημόσια χρήση χωρίς κάποιο κόστος, ενώ για οικογενειακή χρήση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο ομφάλιος λώρος, η φύλαξη του οποίου έχει κάποιο χρηματικό κόστος.